Doorrijden na een ongeval
Inleiding
In het verkeer doen zich dagelijks ongevallen voor waarbij verkeersdeelnemers letsel oplopen. Dat alleen is al erg genoeg, maar het komt helaas ook voor dat een bestuurder van een motorrijtuig daarna besluit om door te rijden, waarna het slachtoffer hulpeloos achterblijft op de plaats van het ongeval. Uit cijfers van het Waarborgfonds Motorverkeer blijkt dat dit vaak gebeurt: gemiddeld drie keer per dag. Zo stond er dit weekend nog een bericht in De Stentor over een automobilist die in Zaltbommel een hardloper had aangereden. Het slachtoffer overleed ter plekke. De automobilist reed door.
Het doorrijden na een ongeval staat centraal in deze blog. Na het bespreken van het wettelijk kader en het behandelen van een voorbeeld uit de rechtspraak, ga ik kort in op redenen waarom mensen doorrijden. Vervolgens geef ik aan wat u kunt doen als de doorrijder uiteindelijk niet wordt gevonden.
Wat zegt de wet?
Los van de vraag of iemand schuld heeft aan een verkeersongeval en daarvoor mogelijk gestraft wordt, kan diegene ook (mede) vervolgd worden voor het doorrijden na het ongeluk. In artikel 7 van de Wegenverkeerswet staat dat het doorrijden na een aanrijding, waarbij 'een ander is gedood dan wel letsel of schade aan een ander is toegebracht', strafbaar is. Dit is een misdrijf en kan je op een boete tot maximaal € 8.100,- of een gevangenisstraf tot drie maanden komen te staan. Als je bij een aanrijding betrokken bent, is het dus verboden om de plaats van het ongeval te verlaten. Tenzij je 'behoorlijk de gelegenheid hebt geboden' tot vaststelling van je identiteit en die van het voertuig.
De wet houdt in bepaalde gevallen rekening met doorrijders die van schrik of in shock de plaats van het ongeval hebben verlaten. In artikel 184 Wegenverkeerswet is een zogenaamde “vervolgingsuitsluitingsgrond” opgenomen, waarmee je onder voorwaarden aan strafvolging kunt ontkomen. Uit dit artikel volgt dat de stafbaarheid van het doorrijden vervalt als je je binnen twaalf uur na het ongeval alsnog vrijwillig en uit eigen beweging meldt bij de Politie. Dit onder opgave van je identiteit en voertuiggegevens. Mocht je op dat moment al weten dat de Politie naar je op zoek is, dan kun je je niet meer “vrijwillig” melden. Belangrijk om te vermelden is verder dat deze vervolgingsuitsluitingsgrond niet geldt als je het slachtoffer in hulpeloze toestand hebt achtergelaten. Reden te meer om na een door jou veroorzaakt ongeval te stoppen en waar nodig hulp te bieden, zeker als iemand letsel heeft opgelopen.
Voorbeeld uit de rechtspraak
Ter illustratie een voorbeeld uit de praktijk. Op 2 april 2021 veroordeelde de strafrechter van de Rechtbank Overijssel een 32-jarige automobilist voor onder meer het doorrijden na een ongeval. Het ongeval van 18 december 2018 vond plaats op de IJsseldijk, net voor het plaatsnaambord Deventer. De beschonken automobilist raakte van de weg en kwam op het fietspad terecht. Daar kwam hij frontaal in aanrijding met een fietsster, die daardoor ernstig gewond raakte. De automobilist is na de aanrijding op de vlucht geslagen, maar kon de volgende dag alsnog worden aangehouden.
De rechtbank rekent het de automobilist onder meer zwaar aan dat hij het slachtoffer in hulpeloze toestand heeft achtergelaten. Dat het verkeersongeval en met name het doorrijden grote gevolgen heeft gehad voor het slachtoffer, blijkt uit haar verklaring over het herstel en de medische stukken. De gevolgen voor haar zijn, nu ruim twee jaar later, nog groot en zij is nog steeds niet volledig hersteld. De automobilist is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 7 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaar. Daarnaast kreeg hij een taakstraf van 240 uur en een rijontzegging van 3 jaar opgelegd.
Waarom rijden mensen door?
In zijn algemeenheid wordt aangenomen dat de doorrijders in twee groepen zijn te verdelen. De eerste groep betreft mensen die wat te verbergen hebben. Daarbij kun je denken aan doorrijders die onder invloed van drank of drugs achter het stuur zitten. Een aantal meldt zich bewust een paar uren later bij de Politie in hoop dat de verdovende middelen niet meer te traceren zijn.
De tweede groep bestaat uit mensen die enorm in paniek raken of in de stress schieten. Dit zorgt er soms voor dat zij niet meer helder kunnen nadenken. Bij deze groep komt het besef en de gewetensnood vaak uren later.
Dader onbekend?
Op moment dat de gemotoriseerde doorrijder wordt achterhaald kunt u diens WAM-verzekeraar rechtstreeks aansprakelijk stellen voor de door u geleden en nog te lijden schade. Maar wat als de doodrijder niet meer wordt teruggevonden? Kunt u uw schade dan wel verhalen? De aansprakelijke partij is immers onbekend en er zijn geen schadeformulieren ingevuld. Tot welke partij kan het slachtoffer zich dan wenden? In deze situatie komt het Waarborgfonds Motorverkeer in beeld. Dit fonds krijgt jaarlijks een bijdrage van alle WAM-verzekeraars en vergoedt – indien het slachtoffer aan een aantal voorwaarden kan voldoen – alsnog de schade in de gevallen dat de bestuurder van een motorvoertuig onbekend is. Voor meer uitleg hierover verwijs ik u graag naar ons eerdere blog:
https://www.ace-letselschade.nl/nl/nieuws/schade-door-een-onbekend-onverzekerd-motorvoertuig
Afsluitend
Mocht het noodlot u treffen en u raakt betrokken bij een ongeval of heeft u deze veroorzaakt, blijf dan op de plaats van het ongeval en wacht tot de politie er is, identificeert u zich aan de politie en vul in zo veel mogelijk gevallen gelijk met de overige bij het ongeval betrokkene(n) het schadeformulier in.
Heeft u letsel opgelopen door toedoen van een doorgereden bestuurder van motorrijtuig? Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen u graag.